ZNOWU NIECODZIENNY FILM - TO JUŻ CHYBA NIE DZIWI!!!

Odsłony: 408

 

 

 

czas trwania:2 godz. 22 min.

gatunek:Dramat, Fantasy, Komedia

premiera: 1988

produkcja:Jugosławia, Wielka Brytania,Włochy

reżyseria:Emir Kusturica

scenariusz:Emir Kusturica, Gordan Mihić

Z pozoru film przynosi etnograficzny portret jugosłowiańskich Cyganów; wystąpili w nim nieprofesjonalni aktorzy - Romowie posługujący się swym naturalnym językiem; na ekranie wybrzmiewają charakterystyczne dźwięki cygańskiej muzyki. Realizm filmu jest jednak pozorny. Najlepszym dla niego określeniem jest realizm magiczny. Kusturica przeplata liryzm i piękno z odrażającą ohydą. Bohaterowie uwikłani są w zdarzenia z pogranicza świata zdarzeń zwyczajnych i nadprzyrodzonych. Tragikomiczny klimat filmu, charakterystyczny dla całej twórczości Kusturicy, sugeruje już oryginalny tytuł filmu: "Powieszony dom", który rzeczywiście zawisa w powietrzu w jednej z najbardziej spektakularnych scen filmu. Bohaterem opowieści jest Perhana, młody Cygan obdarzony zdolnościami telekinetycznymi, który w poszukiwaniu zarobku wyjeżdża do Włoch. Pieniądze potrzebne mu są na opłacenie operacji chorej siostry i ożenek z piękną Azrą. Na miejscu okazuje się, że jego praca polega głównie na kradzieżach, żebraniu i stręczycielstwie. Wciągnąwszy się w interes z czasem zastępuje swego szefa i sam zaczyna prowadzić całe "przedsiębiorstwo". Musi także uporać się z zawirowaniami losu, który nie szczędzi mu dramatycznych niespodzianek.

Magiczna opowieść o Cyganach

Według mnie Emir Kusturica jest jednym z najzdolniejszych reżyserów na świecie ostatnich lat. Każdy jego film staje się ważnym wydarzeniem kulturalnym. Większość z nich otrzymuje nagrody na różnorakich festiwalach. Nic dziwnego. Kusturica to przecież artysta wybitny i ma swoich wiernych fanów, którzy z niecierpliwością czekają na kolejne dzieła.

Kusturica po tematykę Cyganów sięgnął aż dwa razy ("Czas cyganów" i "Czarny kot, biały kot"). To i tak wiele, biorąc pod uwagę ich liczebność na Bałkanach. Jednak ta grupa etnograficzna świetnie koreluje z twórczością reżysera. Jest barwna, tajemnicza i przede wszystkim wolna, tak jak filmy Emira.

"Czas cyganów" opowiada historię młodego chłopca, Perhana (Davor Dujmović), który wyjeżdża do Włoch, aby zarobić pieniądze na operacje chorej siostry i życie z ukochaną Azrą (Sinolička Trpkova). Perhan pracuje dla jugosłowiańskiego gangstera, żebrząc na ulicach miasta. Jednak los uśmiecha się do niego i sytuacja diametralnie się zmienia... Cały film jest melancholijnym obrazem umierającego świata Cyganów oraz opowieścią o dorastaniu w trudnym świecie. Film balansuje na granicy jawy i snu. Realizm jest tu pozorny. Kusturica posłużył się realizmem magicznym. Odwołuje się do wyobraźni, do tego, co nas zaskakuje i dziwi. W pewnych momentach opowieści pojawiają się nieoczekiwane, magiczne wydarzenia, które zmieniają przebieg fabuły. Jednak nie sprawiają, że film można zaliczyć do fantastyki.



Na pozytywny odbiór dzieła wpływa dobra gra aktorska. Mimo, że nie grają tu gwiazdy światowego kina, a naturszczycy, nie widać rażących niedociągnięć, jeśli chodzi o umiejętności występujących aktorów. Na szczególną pochwałę zasługuje Davor Dujmović, który wytrzymał, ciążącą na nim presję głównego bohatera. Na pewno pomógł w tym geniusz reżyserski Emira Kusturicy. Po mistrzowsku kontroluje on tempo akcji. Idealnie balansuje proporcje groteskowego humoru z przygnębiającymi fragmentami filmu. Niewątpliwą zaletą dzieła jest fakt, że dialogi prowadzone są w autentycznym języku cygańskim. Społeczność Cyganów dzięki temu jest przedstawiona w bardzo realistyczny sposób.



Na odrębny akapit zasługuje muzyka. Skomponował ją Goran Bregović. Od tego filmu rozpoczęła się współpraca tego pana z Kusturicą. Stworzy on muzykę do takich filmów, jak "Arizona Dream" i "Underground". Wracając do "Czasu cyganów", muzyka pomaga wykreować poetycki i mistyczny wymiar filmu. Świetnie oddaje urokliwą przestrzeń Bałkanów. Mimo że jest bardzo charakterystyczna, miło jej się słucha.

"Czas cyganów" jest niewątpliwie filmem, który należy obejrzeć. To jedna z najciekawszych produkcji Emira Kusturicy. Bałkański mistrz w najlepszy sposób ukazuje okres dojrzewania oraz społeczeństwo Cyganów, łącząc specyficzny humor z ważnymi i przygnębiającymi problemami. Aby w pełni docenić kunszt i charakterystyczny styl tego reżysera, należy obejrzeć właśnie ten film.

Emir Kusturica

Nemanja Kusturica d. Emir, serb. Немањa Кустурица (ur. 24 listopada 1954 w Sarajewie w Jugosławii - obecnie Bośnia i Hercegowina), serbski reżyser filmowy, scenarzysta, epizodycznie aktor, muzyk. Dwukrotnie nagrodzony Złotą Palmą na Festiwalu Filmowym w Cannes (1985, 1995).

Jeden z najbardziej utalentowanych i oryginalnych europejskich twórców filmowych dwóch ostatnich dekad XX wieku. Reżyserię studiował na praskiej uczelni filmowej FAMU. Z tego okresu pochodzi jego studenckie dzieło – Guernica. Już jeden z pierwszych filmów nakręconych po powrocie do ojczyzny, oparty na noweli Ivo Andricia Bar Titanic zyskał uznanie krajowej krytyki.

Międzynarodową sensację wywołał nakręcony w 1985 Tata w podróży służbowej. Nostalgiczna opowieść o dojrzewaniu w Jugosławii lat pięćdziesiątych XX w. zdobyła Złotą Palmę, film został także nominowany do Oscara.

Klasę reżysera potwierdził Czas Cyganów, film którego akcja rozgrywa się w środowisku bałkańskich Romów. Był to pierwszy film Kusturicy do którego muzykę skomponował Goran Bregović, współpraca artystów urwie się dopiero po filmie Czarny kot, biały kot.


Kolejny film Kusturicy, Arizona Dream jest jego pierwszym filmem anglojęzycznym. W tej tragikomicznej baśni o poszukiwaniu szczęścia i spełnianiu marzeń w rolach głównych wystąpili Faye Dunaway i Johnny Depp.

W 1995 powstaje najgłośniejszy i wzbudzający największe kontrowersje film Kusturicy – Underground, niemal trzygodzinny fresk będący gorzkim rozliczeniem reżysera z Jugosławią i jej historią. Film rozpoczyna się podczas niemieckiej okupacji, ostatnie jego sceny rozgrywają się w czasie wojny w Bośni. Underground został uhonorowany Złotą Palmą na Festiwalu Filmowym w Cannes.

Kusturica jest także muzykiem, gra na gitarze w zespole No Smoking Orchestra.

W roku 2005 Emir Kusturica przyjął chrzest w obrządku prawosławnym przyjmując imię Nemanja Kusturica. Uroczystość odbyła się w Monastyrze Savina w miejscowości Herceg Novi w Czarnogórze.

W 2010 roku mineła 10 rocznica istnienia miejscowości Drvengrad, którą Kusturica wybudował.

Reżyseria